Przykłady ćwiczeń
Ćwiczenia oddechowe odgrywają zasadniczą rolę w profilaktyce i terapii logopedycznej. Stanowią ważny etap w terapii dzieci z dyslalią, afazją, mową bezdźwięczną, jąkaniem oraz opóźnionym rozwojem mowy. Mówienie jest ściśle związane z oddychaniem, a poprawny sposób oddychania ma ogromny wpływ na prawidłowe kształtowanie mowy. Najważniejszą zasadę stanowi oddychanie przez nos. Dziecko zarówno podczas snu, jak i w dzień, w trakcie codziennych czynności, powinno oddychać przez nos. Nawyk oddychania przez usta może utrudniać pionizację języka, co w konsekwencji prowadzi do nieprawidłowej realizacji głosek takich jak: /l, r, sz, ż, cz, dż/. Mówiąc nabieramy tyle powietrza, ile potrzeba do wypowiedzenia wyrazu lub zdania. U dzieci, które źle gospodarują powietrzem, czyli starają się mówić na jego resztkach, wypowiedź będzie cicha, mało zrozumiała i wysiłkowa. Dla prawidłowego rozwoju mowy kluczowa jest więc nauka właściwego gospodarowania powietrzem, czyli dostosowanie wydechu do długości wypowiedzi.
Zasady wykonywania ćwiczeń oddechowych:
ćwiczenia oddechowe należy wykonywać rano i wieczorem w przewietrzonym pokoju lub przy otwartym oknie lub w czasie spaceru
ćwiczenia oddechowe należy wykonywać systematycznie raz lub dwa razy w ciągu dnia np. około 5 min.
Po każdym ćwiczeniu potrzebny jest krótki odpoczynek.
ćwiczenia oddechowe należy wykonywać w różnych pozycjach ciała: leżącej, siedzącej i stojącej.
w czasie ćwiczeń ciało powinno być rozluźnione a postawa swobodna w trakcie ćwiczeń zwrócić uwagę na oddech statyczny (gdy nie mówimy) jak i dynamiczny (realizowany w trakcie mówienia)
Pamiętaj, że dziecko nie wykona poprawnie ćwiczeń oddechowych, jeśli ma infekcję górnych dróg oddechowych, przerost trzeciego migdałka lub krzywą przegrodę nosa!
Cele zabaw oddechowych:
pogłębienie oddechu; wydłużenie fazy oddechowej; odróżnianie fazy wdechu i wydechu;
kształtowanie prawidłowego toru oddechowego (wdech przez nos, wydech przez usta);
dostosowanie wydechu do czasu trwania wypowiedzi;
wzmacnianie siły głosu;
poprawa napięcia mięśni biorących udział w oddychaniu;
zwiększenie pojemności płuc i lepsze dotlenienie organizmu;
wzmacnianie mięśnia okrężnego ust;
wypracowanie celowych ruchów języka i warg (zabawy oddechowe ze słomką).
Przykłady ćwiczeń oddechowych:
1.Wdech przez nos wydech ustami;
2.Unoszenie rąk w górę podczas wdechu, spokojne opuszczanie rąk przy wydechu;
3.Nadmuchiwanie balonów, piłek plażowych;
4.Robienie baniek mydlanych;
5.Dmuchanie na kłębuszki waty, papierowe kulki, piłeczki pingpongowe, wiatraczki, chorągiewki, piórka, paski papieru…;
6.Dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach różnej długości, ponad głową dziecka;
7.Dmuchanie na kartkę papieru trzymanego przed ustami / końce mogą być fantazyjnie porozcinane – tworząc tzw, frędzelki;
8.Gra na instrumentach typu: flet, organki, trąbki, gwizdki;
9.Zdmuchiwanie domków z kart, zbudowanych wcześniej wspólnie z rodzicami lub rodzeństwem;
10. Studzenie gorących potraw poprzez delikatne dmuchanie;
11. Chuchamy na zmarznięte ręce chuu, chuu…
12. Bawiąc się z dzieckiem udajemy, że nasze lalki śpią ciiiiii…, drzewa szumią szszszsz…. a z balonika ucieka powietrze sssss….
13. Dmuchanie przez słomkę do szklanki w 1/3 wypełnionej wodą;
14. Zdmuchiwanie podczas spaceru na świeżym powietrzu na: płatki kwiatów, liście, dmuchawce itp…
15. Zabawy: „Kto dmuchnie dalej?” np. papierowe kulki z dłoni „Kto dmuchnie wyżej?” np. piórko czy kłębuszki waty „Mecz piłkarski” np. piłeczki pingpongowe „Wyścigi” – np. dmuchanie papierowych kulek po narysowanej trasie wyścigowej „Bitwa morska” – np. dmuchanie na papierowe okręciki lub plastikowe łódeczki położone na wodzie „Gotowanie obiadu” – np. rozdmuchiwanie przez plastikową rurkę np. kaszy, ryżu, grochu…