Rola ćwiczeń oddechowych w prawidłowym rozwoju mowy dziecka

2022-10-03

Przykłady ćwiczeń

s

Ćwiczenia oddechowe odgrywają zasadniczą rolę w profilaktyce i terapii logopedycznej. Stanowią ważny etap w terapii dzieci z dyslalią, afazją, mową bezdźwięczną, jąkaniem oraz opóźnionym rozwojem mowy. Mówienie jest ściśle związane z oddychaniem, a poprawny sposób oddychania ma ogromny wpływ na prawidłowe kształtowanie mowy. Najważniejszą zasadę stanowi oddychanie przez nos. Dziecko zarówno podczas snu, jak i w dzień, w trakcie codziennych czynności, powinno oddychać przez nos. Nawyk oddychania przez usta może utrudniać pionizację języka, co w konsekwencji prowadzi do nieprawidłowej realizacji głosek takich jak: /l, r, sz, ż, cz, dż/. Mówiąc nabieramy tyle powietrza, ile potrzeba do wypowiedzenia wyrazu lub zdania. U dzieci, które źle gospodarują powietrzem, czyli starają się mówić na jego resztkach, wypowiedź będzie cicha, mało zrozumiała i wysiłkowa. Dla prawidłowego rozwoju mowy kluczowa jest więc nauka właściwego gospodarowania powietrzem, czyli dostosowanie wydechu do długości wypowiedzi.

Zasady wykonywania ćwiczeń oddechowych:

  • ćwiczenia oddechowe należy wykonywać rano i wieczorem w przewietrzonym pokoju lub przy otwartym oknie lub w czasie spaceru

  • ćwiczenia oddechowe należy wykonywać systematycznie raz lub dwa razy w ciągu dnia np. około 5 min.

  • Po każdym ćwiczeniu potrzebny jest krótki odpoczynek.

  • ćwiczenia oddechowe należy wykonywać w różnych pozycjach ciała: leżącej, siedzącej i stojącej.

  • w czasie ćwiczeń ciało powinno być rozluźnione a postawa swobodna w trakcie ćwiczeń zwrócić uwagę na oddech statyczny (gdy nie mówimy) jak i dynamiczny (realizowany w trakcie mówienia)

  • Pamiętaj, że dziecko nie wykona poprawnie ćwiczeń oddechowych, jeśli ma infekcję górnych dróg oddechowych, przerost trzeciego migdałka lub krzywą przegrodę nosa!

Cele zabaw oddechowych:

  • pogłębienie oddechu; wydłużenie fazy oddechowej; odróżnianie fazy wdechu i wydechu;

  • kształtowanie prawidłowego toru oddechowego (wdech przez nos, wydech przez usta);

  • dostosowanie wydechu do czasu trwania wypowiedzi;

  • wzmacnianie siły głosu;

  • poprawa napięcia mięśni biorących udział w oddychaniu;

  • zwiększenie pojemności płuc i lepsze dotlenienie organizmu;

  • wzmacnianie mięśnia okrężnego ust;

  • wypracowanie celowych ruchów języka i warg (zabawy oddechowe ze słomką).

Przykłady ćwiczeń oddechowych:

1.Wdech przez nos wydech ustami;

2.Unoszenie rąk w górę podczas wdechu, spokojne opuszczanie rąk przy wydechu;

3.Nadmuchiwanie balonów, piłek plażowych;

4.Robienie baniek mydlanych;

5.Dmuchanie na kłębuszki waty, papierowe kulki, piłeczki pingpongowe, wiatraczki, chorągiewki, piórka, paski papieru…;

6.Dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach różnej długości, ponad głową dziecka;

7.Dmuchanie na kartkę papieru trzymanego przed ustami / końce mogą być fantazyjnie porozcinane – tworząc tzw, frędzelki;

8.Gra na instrumentach typu: flet, organki, trąbki, gwizdki;

9.Zdmuchiwanie domków z kart, zbudowanych wcześniej wspólnie z rodzicami lub rodzeństwem;

10. Studzenie gorących potraw poprzez delikatne dmuchanie;

11. Chuchamy na zmarznięte ręce chuu, chuu…

12. Bawiąc się z dzieckiem udajemy, że nasze lalki śpią ciiiiii…, drzewa szumią szszszsz…. a z balonika ucieka powietrze sssss….

13. Dmuchanie przez słomkę do szklanki w 1/3 wypełnionej wodą;

14. Zdmuchiwanie podczas spaceru na świeżym powietrzu na: płatki kwiatów, liście, dmuchawce itp…

15. Zabawy: „Kto dmuchnie dalej?” np. papierowe kulki z dłoni „Kto dmuchnie wyżej?” np. piórko czy kłębuszki waty „Mecz piłkarski” np. piłeczki pingpongowe „Wyścigi” – np. dmuchanie papierowych kulek po narysowanej trasie wyścigowej „Bitwa morska” – np. dmuchanie na papierowe okręciki lub plastikowe łódeczki położone na wodzie „Gotowanie obiadu” – np. rozdmuchiwanie przez plastikową rurkę np. kaszy, ryżu, grochu…

                                                                       

 

Godło Rzeczypospolitej Polskiej Miasto Rybnik
Ministerstwo Edukacji Narodowej